Specjaliści, Projekty, Innowacje

Kącik logopedyczny

 

 

Propozycje ćwiczeń logopedycznych, które można wykorzystać podczas pracy w domu.

 

 

Baw się i mów –

 

przykładowe ćwiczenia logopedyczne

 

Zabawa jest  najbardziej efektywnym sposobem rozwijania komunikacji  dziecka oraz terapii wad mowy. Uczy dzieci poprawnego porozumiewania się. Pracując nad rozwojem mowy dziecka możemy stosować różne ćwiczenia m. in.:

 

5. Ćwiczenia usprawniające odbiór bodźców akustycznych (rozpoznawanie i różnicowanie wrażeń    słuchowych);
5. Ćwiczenia oddechowe;
5. Ćwiczenia usprawniające narządy mowy (wargi, język, podniebienie, szczęka dolna);
5. Ćwiczenia korekcyjne (wywoływanie i utrwalanie głosek w izolacji, sylabach, wyrazach).

 

            Podczas żmudnych ćwiczeń logopedycznych zabawa wywołuje aktywność, samodzielność i zaangażowanie samych dzieci, będące jednym z warunków efektywności procesu uczenia się. Zajęcia logopedyczne będą dla dzieci ciekawe, jeśli wymyślimy scenariusz, w którym dzieci są bohaterami biorącymi udział w akcji. Bardzo ważne jest stworzenie właściwej atmosfery, wprowadzenie ich w świat, w którym mają grać główne role. Istotną kwestią jest pochwała nawet najdrobniejszych postępów, próby wykonywania poprawnie ćwiczeń. Dziecko zachęcone pochwałą dołoży więcej starań, aby usłyszeć kolejny zachwyt rodzica.

Rodzice mogą efektywnie wpływać na proces terapii poprzez codzienne zabawy z dzieckiem, dlatego dołączam przykłady zabaw:

ĆWICZENIA NARZĄDÓW ARTYKULACYJNYCH:

 ĆWICZENIA JĘZYKA

„Sprzątamy nasz dom”.

Nasz język – miotełka wyczyści naszą buzię. Otwieramy buzię szeroko.

Miotełka czyści sufit (język przesuwa się w stronę podniebienia i policzków po wewnętrznej stronie). Podłoga też jest brudna, więc miotełka myje ją dokładnie (język kręci się na dnie jamy ustnej). Trzeba umyć też okna (język wędruje po wewnętrznej i zewnętrznej stronie zębów).Zostały jeszcze brudne miejsca (język wykonuje czynności podwijania za dolnymi zębami i wywijania za zębami górnymi).Po skończonej pracy , wypijamy szklankę wody, ale ktoś przypadkiem wlał do niej za dużo cytryny i robimy „kwaśne miny”, uśmiechamy się i ćwiczymy różne miny.

 

„Języczek – gimnastyczek”

Języczek wychodzi z buzi, wita się z brodą, z kącikami ust i z nosem (czubek języka wznosi się nad górną wargę).

Spróbujmy językiem przykryć całą górną wargę, tak, jak pokazuję. Nasz język robi się teraz wąski jak palec i szeroki, jak łopata. Otwieramy buzię, języczek zwiedzi jej środek, przesuwamy język po suficie (podniebieniu), po ścianach (policzkach).Zobacz, jakie kulki robią się na policzkach!

Teraz opuść język i przesuwaj go po podłodze (dnie jamy ustnej) . Języczek zwiedza ząbki (dotyka kolejno poszczególnych zębów górnych i dolnych). Cieszy się, ze mógł zrobić trudne ćwiczenie i naśladuje wesołego konika (klaskania), który biega po łące. Zmęczył się i opada na dół (język na dnie jamy ustnej, żuchwa opuszczona). Pora na coś słodkiego. Spróbujemy ustami i językiem jeść miód ze spodka.

ĆWICZENIA WARG

„Karp”

Wysuwanie warg w ryjek, potem rozsuwanie ich, jak do uśmiechu, poruszanie ustami bezgłośnie mówiąc: [ppp],następnie [bbb}.

„Koniki”

Dzieci dobierają się parami i w rytm granej melodii biegają po sali jedno za drugim – konik i woźnica połączeni lejcami; w jednej przerwie między akompaniamentem  ( bądź dowolną szybką melodią z płyty, platformy muzycznej) koniki parskają (przez wprawianie ust w drgania), w drugiej– woźnica cmoka, by konik biegł dalej.

 

ĆWICZENIA PODNIEBIENIA MIĘKKIEGO

„Chore misie”

Dzieci naśladują chore misie , kapryszą, są senne, nie chcą jeść ani pić:

-         ziewają szeroko, szeroko,

-         kaszlą z językiem daleko wysuniętym do przodu,

Jedzie wezwane pogotowie: eo, eo, au, au, ay, ay.

Przychodzi pan doktor,  bada misie i zaleca im:

-         płukanie gardła,

-         połykanie pastylek,

-         picie syropu.

Misie zmęczone zabiegami ziewają, ziewają i usypiają:

-         chrapie na wdechu,

-         chrapie na wydechu.

Misie budzą się . Będą brały inhalacje:

-        dziecko zaciska na przemian dziurki nosa (w tym czasie oddycha wolną  dziurką),

-        następnie wydycha powietrze nosem – wdycha ustami.

„Żywe lusterko”

Dwoje dzieci siedzi naprzeciwko siebie; jedno z nich samodzielnie wykonuje jakąś minę, a zadaniem drugiego, które występuje w roli żywego lustra, jest naśladowanie tych min; po pewnym czasie dzieci zmieniają się rolami i zabawa trwa nadal.

 ĆWICZENIA SZCZĘKI

„ Na pastwisku”

Dzieci wykonują przed lusterkiem ruch szczęki w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu, opuszczając ją i unosząc. Zabawa polega na naśladowaniu przez dzieci żucia krowy. Do zabawy włączone są ćwiczenia gimnastyczne – w przerwie między żuciem dzieci chodzą na czworaka, naśladując chodzenie krowy na pastwisku, ćwiczenia fonacyjna – dzieci naśladują głos zwierzęcia między żuciem i chodzeniem: muuu, oraz ćwiczenia logorytmiczne – żucie , chodzenie i muczenie dzieci wykonują na określony sygnał.

 

 

RYMOWANKI, WYLICZANKI, WIERSZE DO POKAZYWANIA I RYSOWANIA

 

„ Zwierzęce gadanie”

Co mówi bocian, gdy żabkę zjeść chce? Kle, kle, kle.

Co mówi żaba, gdy bocianów tłum? Kum, kum, kum.

Co mówi kaczka, gdy jest bardzo zła? Kwa, kwa, kwa.

Co mówi kotek, gdy mleczka by chciał? Miau, miau, miau.

Co mówi kura, gdy znosi jajko? Ko, ko, ko.

Co mówi kogut, gdy budzi się w kurniku? Ku, ku ryku.

Co mówi koza, gdy jeść jej się chce? Me, me, me.

Co mówi krowa, gdy zabraknie jej tchu? Mu, mu, mu.

Co mówi wrona, gdy wstaje co dnia? Kra, kra, kra.

Co mówi piesek, gdy kość zjeść by chciał? Hau, hau, hau.

Co mówi baran, gdy spać mu się chce? Bee, bee, bee.

Co mówi ryba, gdy powiedzieć chce?

Nic! Przecież ryby nie maja głosu!

J. Beszczyński

 

 

 

„ Rymowane wierszyki”

 

Zadaniem dziecka jest ułożyć rym do podanej części zdania np.:

Lata osa koło...

Leci muszka koło...

Ciele, co językiem ...

Owoce spadają, dzieci je ...

Sowa to mądra ...

Przyszła koza do ...

 

„ Pociąg”

 

Jedzie pociąg z daleka,

Ani chwili nie czeka.

Konduktorze łaskawy

Zawieź nas do Warszawy.

Dorosły chwyta dziecko za barki, stojąc za nim z tyłu. Ono jest lokomotywą początkowo sterowaną przez dorosłego. Śpiewając ruszają dookoła pokoju.

 

ĆWICZENIA ODDECHOWE

„ Balonik”

Dziecko siedzi wyprostowane na twardym krześle, jedna ręka spoczywa na brzuchu, druga na udzie , stopy obok siebie opierają się o podłogę, wciąga nosem powietrze wypełnia nim brzuch jak balonik, chwilę je przytrzymuje po czym powoli wypuszcza ustami. Ćwiczenie powtórzyć 5,6 razy.

„ Wąchanie kwiatków”

Dzieci siedzą lub stoją obok kwiatów (starsze dzieci mogą wąchać na niby kwiaty z kolorowej bibułki), powoli wciągają powietrze nosami i równie powoli, by jak najdłużej zapamiętać ich zapach, robią wydech.

Inne ćwiczenia oddechowe:

1. Robienie baniek mydlanych,
2. Dmuchanie na wiatraczki, chorągiewki, piórka, papierowe kartki papieru, gorące potrawy,
3. Gwizdanie „mecz piłkarski” – dmuchanie lekką piłeczką po stole do bramek wykonanych z klocków, pudełek.

ZABAWY Z ILUSTRACJĄ

Dzieci dobierają się w pary. Jedno z pary otrzymuje kartonik z obrazkiem( nazwa przedmiotu na obrazku rozpoczyna się od ćwiczonej głoski), drugie dziecko ma odgadnąć co jest na kartoniku. Pomocą jest opisywanie przedmiotu na obrazku bez używania nazwy przedmiotu. Przykładem tego rodzaju zabawy są „ Zagadki Smoka Obiboka” Wyd. Granna

ZABAWY  GŁOSKĄ, SYLABĄ, SŁOWE

 Znajdujemy słowa z określoną głoską.

Gra polega na wymyślaniu słów zawierających daną głoskę w poszczególnych pozycjach.

Przekształcamy słowa

Gra polega na dokonywaniu jak najmniejszej zmiany w obrębie słowa, ale tak by w jej efekcie uzyskać nowe słowo. Dziecko może zastępować jedną głoskę inną, ale nigdy nie więcej niż jedną; może także dodawać lub odrzucać jedną głoskę lub rzestawiać ich kolejność. Gra trwa do wyczerpania pomysłów.

ZABAWY TEMATYCZNO – FABULARYZOWANE

„ Zawody samolotów”

Zabawa ta polega na tym, że każde dziecko naśladuje warkot silnika samolotu: żżżż; chodzi o to, by wymawiać tę głoskę głośno i równomiernie, a podczas zabawy o to, czyj samolot dalej zaleci.

Z lotniska startują samoloty, które muszą przelecieć bardzo długą trasę. Będą leciały ponad lasami, górami i morzami, ponad miastami i wsiami i słychać będzie warkot ich silników: żżżżż. Aby samoloty mogły lecieć, silniki muszą równo pracować. Jeśli dziecko naśladuje samolot krótko, to znaczy, że przeleciał on krótką trasę i spadł. Jako urozmaicenie ćwiczenia można zastosować zabawę ruchową w naśladowanie lotu samolotu lub rysowanie samolotu.

  „ Malowanie ulic miasta”

Na podłodze rozkładamy wielkie arkusze szarego  papieru, dzieci otrzymują farbę i grube pędzle. Według własnych inwencji kreślą grubą linią ulice miasta, zaznaczają skrzyżowania, światła, domy. Do zabawy można włączyć małe auta – zabawki oraz inne pojazdy i dalej rozwijać fabułę np. jedno dziecko jest policjantem inne kierowcą ciężarówki. Każdy może naśladować dźwięki pojazdów.

Z pewnością część propozycji zabaw znają Państwo ze swojego dzieciństwa, jednak sięganie do zabaw językowych przynosi wymierne efekty. Dziecko kojarzy ćwiczenia z radością, chętnie angażuje się jeśli rodzic znajdzie kwadrans w ciągu dnia i pobawi się wspólnie z dzieckiem. Dzięki zabawie Państwa pociecha usprawnia swoje umiejętności i buduje ważne więzi z rodzicem. Życzę powodzenia i sukcesów.

Opracowanie:

Logopeda-mgr Edyta Kania-Gabryszak